मित्रांनो तुमचं शिक्षणासाठीचं स्वप्न मोठं आहे, पण राहण्याचा खर्च अडथळा ठरत आहे? मग काळजी करू नका. महाराष्ट्र शासनाने शेतकरी कुटुंबातील आणि ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांसाठी सुरू केलेली डॉ. पंजाबराव देशमुख वसतिगृह निर्वाह भत्ता योजना (Dr. Punjabrao Deshmukh Vasatigruh Nirvah Bhatta Yojana) म्हणजे शिक्षणासाठीच्या तुमच्या वाटचालीला आर्थिक बळ देणारी सुवर्णसंधी आहे. कॉलेजपासून लांब राहणाऱ्या विद्यार्थ्यांना वसतिगृह किंवा भाड्याच्या खोलीचा खर्च उचलणं शक्य नसेल, तर ही योजना त्यांच्यासाठी वरदान ठरते. चला तर मग, जाणून घेऊया या योजनेबद्दल सविस्तर माहिती.
डॉ. पंजाबराव देशमुख योजनेतून मिळवा निवास भत्ता | Dr. Punjabrao Deshmukh Vasatigruh Nirvah Bhatta Yojana Full Details in Marathi
योजनेचा उद्देश काय आहे?
डॉ. पंजाबराव देशमुख वसतिगृह निर्वाह भत्ता योजना महाराष्ट्र शासनाच्या उच्च व तंत्रशिक्षण विभागाद्वारे राबवली जाते. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ व शेतकरी कुटुंबातील विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी मदत करणे, जे कॉलेज किंवा शिक्षणसंस्थेपासून दूर राहत असल्यामुळे वसतिगृह किंवा खासगी निवासी सुविधा वापरतात.
लाभार्थ्यांची पात्रता काय आहे?
या योजनेअंतर्गत महाराष्ट्रातील कायम निवासी असलेले विद्यार्थी पात्र ठरतात. अर्जदार विद्यार्थ्यांचे पालक शेतकरी असावेत किंवा शेतमजूर असावेत. तसेच, विद्यार्थ्यांनी AICTE, DTE किंवा शासन मान्यताप्राप्त संस्थांमध्ये प्रवेश घेतलेला असावा. फक्त विद्यार्थ्यांचे वार्षिक उत्पन्न ठराविक मर्यादेपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे (सध्याच्या नियमांनुसार 8 लाखांपर्यंत).
योजनेअंतर्गत लाभ:
या योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांना शिक्षणाच्या कालावधीत दरमहा 3000 रुपये (शेतकरी कुटुंबातील विद्यार्थ्यांसाठी) किंवा 10000 रुपये वार्षिक (शहरी भागात राहणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी) अशी रक्कम वसतिगृह निर्वाह भत्त्याच्या स्वरूपात मिळते. ही रक्कम थेट विद्यार्थ्यांच्या बँक खात्यावर जमा केली जाते.
आवश्यक कागदपत्रे:
अर्ज करताना विद्यार्थ्यांनी खालील कागदपत्रे अपलोड करणे आवश्यक असते:
- शाळा/कॉलेज बोनाफाईड प्रमाणपत्र
- वसतिगृहाचे भाडे पावती किंवा पुरावा
- शेतकरी प्रमाणपत्र किंवा 7/12 उतारा
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक झेरॉक्स
- जातीचा दाखला (आरक्षित प्रवर्गासाठी)
- राहण्याचा पुरावा
अर्ज करण्याची प्रक्रिया
विद्यार्थ्यांना ही योजना https://mahadbt.maharashtra.gov.in या अधिकृत पोर्टलवर जाऊन “Post Matric Scholarship” विभागांतर्गत अर्ज करावा लागतो. नवीन युजर्सना नोंदणी करून लॉगिन करावे लागते. त्यानंतर योग्य योजना निवडून आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज सादर करावा लागतो.
महत्त्वाची सूचना
योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी अर्ज वेळेत करणे अत्यंत गरजेचे असते. तसेच, फक्त एकाच शैक्षणिक वर्षात एकदाच लाभ मिळतो. अर्ज करताना चुकीची माहिती दिल्यास किंवा अपूर्ण कागदपत्रे दिल्यास अर्ज फेटाळला जाऊ शकतो.
योजना कोणत्या विद्यार्थ्यांसाठी नाही?
- ज्या विद्यार्थ्यांनी सरकारी वसतिगृहात राहण्यासाठी प्रवेश घेतला आहे त्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- ज्या विद्यार्थ्यांना इतर कोणत्याही स्वरूपात वसतिगृह भत्ता मिळतो आहे (जसे की Social Welfare Hostels) त्यांना योजनेचा लाभ मिळत नाही.
- जर विद्यार्थी शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर योजनेचा लाभ घेण्याचा प्रयत्न करत असेल, तर अर्ज रिजेक्ट होतो.
हे सुध्दा वाचा:- राजर्षी शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती
योजना कोणत्या कोर्ससाठी लागू आहे?
ही योजना पुढील कोर्सेससाठी लागू आहे:
- अभियांत्रिकी (Engineering)
- औषधनिर्माणशास्त्र (Pharmacy)
- कृषी (Agriculture)
- पॉलिटेक्निक
- पदवी आणि पदव्युत्तर व्यावसायिक अभ्यासक्रम (Professional Degree & PG courses)
- B.Ed, D.Ed, M.Ed
- वैद्यकीय आणि संबंधित आरोग्य सेवा अभ्यासक्रम
- व्यवस्थापन (Management Courses – MBA, BBA)
- सर्व अभ्यासक्रम AICTE/UGC/शासन मान्यताप्राप्त असणे आवश्यक आहे.
योजना नंतर कधी रिन्यू करता येते?
जर विद्यार्थी पुढच्या वर्षीही वसतिगृहात किंवा भाड्याच्या खोलीत राहत असेल, तर तो “Renewal Application” करू शकतो. यासाठी त्याला मागील वर्षीच्या अर्जाचा संदर्भ क्रमांक व नवीन वसतिगृहाच्या भाड्याचा पुरावा सादर करावा लागतो.
अर्जाच्या स्थितीची माहिती कशी मिळवावी?
MAHADBT पोर्टलवर लॉगिन करून “My Applied Schemes” या विभागात जाऊन अर्जाची स्थिती पाहता येते.
तसेच, जर काही डॉक्युमेंट्स रिजेक्ट झाले असतील तर त्या पेजवर कारणासहित सूचना दिलेली असते.
योजना तांत्रिक अडचणींसाठी सपोर्ट:
- जर अर्ज करताना तांत्रिक अडचणी आल्यास, MAHADBT चा हेल्पलाइन क्रमांक: 022-49150800 किंवा त्यांच्या अधिकृत ईमेलवर संपर्क साधता येतो.
- त्याशिवाय, जवळच्या SETU केंद्रात जाऊन देखील मार्गदर्शन मिळवता येते.
तुमच्यासाठी काही महत्त्वाचे टीप्स
- अर्ज करताना मोबाईल नंबर आणि ईमेल आयडी अचूक द्या.कारण OTP आणि अपडेट्स तिथेच येतात.
- सर्व डॉक्युमेंट्स योग्य फॉरमॅटमध्ये (PDF/JPEG) आणि स्पष्ट असावेत.
- भाडेकरार किंवा वसतिगृहाचे प्रमाणपत्र वैध आणि कॉलेजशी संबंधित असावे.
